Информация о паблике

АТ БАПТАУ | БӘЙГЕ фото
  • VK ссылка:public91854728
  • Тип сообщества: открытое
  • Количество подписчиков: 63556

АТ БАПТАУ | БӘЙГЕ

Описание: Ат баптау
Ат баптау — бәйгеге қосар атты жарату, күйіне келтіру. Қазақтың көреген сыншылары, көзіқарақты атбегілері кез келген атқа ден қоймайды. Алдымен оның тұқым-тегіне, бітім-нышандарына назар аударып, көңілінен шықса ғана баптап, күйін табуға кіріседі. Жақсы жылқының бойынан құмартып қайталайтын белгілері мынадай болып келеді: омыртқасы шығыңқы бітеді, кең тынысты, сағақты болып келеді, тұсарлығынан адырая көрінетін жуан сіңірді оңай аңғаруға болады, томардай болып біткен шоқтығы да көзге бірден түседі, тұтаса біткен кең кеудесі сирағын қысқа сияқты көрсетеді. Білгір атбегілер жүйрік аттың тісіне дейін қарап, егер күрек тіс қатары мен азу тіс қатарының арасындағы кетік алшақ болса, оны да жақсы қасиеттің бір нышанына балайды. Шын жүйрікті мінез-бітіміне қарай да тануға болатын алуан түрлі ұғымдар бар. Атты суытқанда артқы екі аяғына кезек-кезек салмақ салып, тұяғының ұшын ғана тіреп тұратын қасиетін атбегілер жақсы белгіге санайды. Аттың аяғы әлді болса ғана бір аяғына салмақ салып, тезірек тынығуға мүмкіндік алады. Немесе, жайылса желдеп жайылатын, су ішсе судың тұнығын қуалап ағысты өрлей ішетін, оттаса көк-құрақты қомағайлана қарбытып, дәл түптен қауып оратын, жетектесең ботадай елпілдеп соңыңнан еретін жетекшіл мінезін нағыз атбегілер хас жүйрікке тән қасиетке балаған. Міне, осы сияқты жылқының толып жатқан қасиет белгілеріне көңілі толған атбегі әрі қарай таңдаған пырағын баптауға кіріседі. Егер құлын кезінен көзі түссе, желкесін ноқтаға қидырмай, желіде шырылдатпай еркін жетілуін қадағалайды. Тіптен, тай, құнанында да иесіне үйірсек болуы үшін бас білдіріп қойғаны болмаса, жаншып мінбейді. Одан әрі, жылқының “мүшел жасы” делінетін дөненінде тарттырылады. Бестісінде баптауға кіріседі. Сәйгүлікті жарату үшін оны, ең алдымен, шабатын күйіне келтіріп алу шарт. Ол үшін, әрине еті ояздау келсе, біраз қоңдандырып, етін көтеріп алып барып жарата бастайды. Керісінше, ат семіз болса қызылмай, қанжілік етіп алмай, бірте-бірте баппен арытады. Мыс., семіздігі үш-төрт елі шығатын атты сартап етіп, бабына түсіру үшін кемінде 25-30 күн қажет. Күніне 15-20 шақырым жер жүріп келіп, 4-5 күнде бір таңасырып отырған жылқы қалаған бабыңа түседі. Осы тұста қазақы жылқының ішінде әр түрлі жаратуды сүйетін жылқылардың болатынын ескерте кеткен жөн. Бірі тоқжарау күйінде шабысын түзейді. А. б., түптеп келгенде, атты шынықтыру деген сөз. Атты жүгіртіп, желдіртіп, аяңдатып жарату, ең алдымен, тынысының кеңуіне, сіңірінің бекуіне, тұла бойын ауырлатқан ащы тердің шығуына мүмкіндік беруі.

Участники

  • Ильдар Масалимов Уфа
  • Bakytbek Turdubaev Бишкек
  • Екатерина Каркавцева Бишкек
  • Любовь Гуткина Ростов-на-Дону
  • Berik Aidarov Алматы
  • Нурлан Атайбеков Волгоград
  • Болатбек Отарбаев Атырау
  • Даулет Кунадилов Балхаш
  • Aibar Lukpanov Уральск
  • Аслан Наренбай Актобе
  • Кажымухан Садырбай Астана
  • Ерболат Утебалиев Астана
  • Рифат Габдракипов Оренбург
  • Бауыржан Есмурат Усть-Каменогорск
  • Эмиль Хусаинов
  • Сабит Балтабаев Астана
  • Куангали Бериккулов Шымкент
  • Артур Сергеев
  • Владимир Муралев
  • Зульфат Хайдарович Казань
  • Мейрим Джатканбаев Астана
  • Надежда Павленко Москва
  • Bakdaulet Adilhanuli Шолаккорган
  • Anuar Tosekbai Алматы
  • Андрей Рыбалко Симферополь
  • Берик Есжанов Хромтау
  • Timur Mantey Тараз
  • Нұрлан Асылбай Актау
  • Еркебулан Мукажанов Алматы
  • Ася Бойко Кызыл
  • Габбас Ильяс Ауэзов
  • Аслан Дуйсенбек Астана
  • Сергей Воротников Экибастуз
  • Aiman Alim
  • Кайржан Сейтбеков Алматы
  • Амирбек Мусағалиев
  • Андрей Дроздов
  • Нуртас Кусаинов Караганда
  • Ернұр Жұмағали Балхаш
  • Almas Шугуров
  • Ирина Юршина Липецк
  • Baha Kenes Актобе
  • Магомед Гаджимурадов Ставрополь
  • Естай Айтенов Актобе
  • Айгуль Идиятуллина Уфа
  • Адилхан Амангелдиев Атырау
  • Айсұлтан Жақыпов Караганда
  • Алис Абдуллин Салават
  • Адиль Мейрамбеков Алматы